2024-01-26 11:30 - 13:00

  IPOL 26

Sejmiki województw jako areny rywalizacji politycznej

Moderator/rzy:

dr hab. Marzena Elżbieta Cichosz, prof.
Uniwersytet Wrocławski

kierowniczka Zakładu Badania Aktywności Politycznej i Społecznej w Instytucie Politologii UWr; członkini Ogólnopolskiego Zespołu Badawczego "Elekcje do sejmików województw w Polsce"

Panel otwarty

Sejmiki województw jako areny rywalizacji politycznej

Referaty:

profil photo: Marlena Piotrowska

dr Marlena Piotrowska
Uniwersytet Wrocławski

mgr Olga Grajek
Uniwersytet Wrocławski

Reprezentacja kobiet w polityce regionalnej

opis

Rola kobiet w polityce jest tematem coraz częściej podejmowanym przez badaczki i badaczy, jednakże ich uwaga koncentruje się zazwyczaj na szczeblu parlamentów krajowych. Coraz częściej podnoszone są kwestie związane z równym traktowaniem ludzi bez względu na płeć. Doprowadziło to do wprowadzenia w Polsce kwot na listach wyborczych na poziomie 35%. Warto jednak zaznaczyć, że nie jest to tożsame z procentowym udziałem kobiet wybranych w wyborach do organów przedstawicielskich.

Celem wystąpienia będzie przedstawienie analizy reprezentacji kobiet w polityce regionalnej na przykładzie wyników wyborów do sejmików województw, które miały miejsce w 2018 roku w Polsce. Należy przy tym podkreślić, że chociaż procentowy udział kobiet kandydujących jest coraz większy, to rezultaty ostatnich wyborów samorządowych pokazują, iż udział kobiet we władzach lokalnych nie przekroczył 30%. Omówione zostaną zatem bariery oraz pomysły na zwiększenie reprezentacji kobiet w polityce regionalnej. Wystąpienie będzie stanowiło asumpt do dyskusji nad strategiami partii politycznych i komitetów wyborczych w tym obszarze w nadchodzących wyborach.

dr hab. Adam Szymański, prof. ucz.
Uniwersytet Warszawski

Sejmik województwa - instytucja demokratyczna? Analiza wybranych województw.

opis

Sejmik województwa to jedna z istotniejszych instytucji samorządowych w Polsce. Referat ma na celu odpowiedź na pytanie o demokratyczny charakter tej instytucji i zmiany w tej materii w latach 2010-2023. Autor przedstawia wstępne wyniki badań wybranych województw w ramach pilotażowego projektu "Demokratyzacja i autokratyzacja w wielopoziomowych demokracjach. Analiza przypadku Polski" (Narodowe Centrum Nauki, OPUS 20). Stawia następujące pytania: Czy sejmiki działają zgodnie z demokratycznymi regułami i czy coś zmieniło się w tej materii w badanym okresie? Czy mają wystarczające kompetencje wględem organów wykonawczych na poziomie województwa? Czy przemiany de-demokratyzacyjne na poziomie centralnym mają przełożenie na zmiany na poziomie województwa i jeśli tak, to w jaki sposób? Badania mają charakter głównie jakościowy. Są oparte na takich żródłach, jak: lokalne/regionalne media, grupowe wywiady fokusowe i indywidualne wywiady pogłębione.

dr hab. Adam Drosik, prof.
Uniwersytet Opolski

Mniejszość Niemiecka w Sejmiku Województwa Opolskiego 1998-2024

opis

Szczególną specyfiką Województwa Opolskiego jest silna reprezentacja społeczna mniejszości niemieckiej posiadająca własna reprezentację polityczną. Na poziomie samorządowym mniejszość niemiecka jest jedną siłą polityczną w Województwie Opolskim, która nieprzerwanie od powstania samorzadu wojewódzkiego zasiada w jego władzach. Analiza dotyczy potencjału wyborczego mniejszości niemieckiej na podtsawie wyników uzysklwanych w wyborach do Sejumiku Województwa Opolskiego oraz wynikach badań własnych. 

mgr Łukasz Grzędzicki
Kancelaria Sejmiku Województwa Pomorskiego - Urząd Marszałkowski w Gdańsku

Sejmik Województwa Pomorskiego jako arena realizacji aspiracji programowych kaszubskiego ruchu regionalnego (1998-2023)

opis

Społeczność kaszubska przez dekady zabiegała o zjednoczenie Kaszub w granicach jednego województwa. Jej działania, których zwieńczeniem była reforma administracyjna kraju w 1998 r., wywarły istotny wpływ na ostateczny kształt granic województwa pomorskiego. Kaszubi poprzez swoich przedstawicieli wybieranych do sejmiku województwa w minionym ćwierćwieczu realizowali, też ponad partyjnymi podziałami, cele określane przez ludzi zaangazowanych w kaszubski ruch regionalny. Referat przedstawia sylwetki działaczy kaszubskich, którzy zasiadali w minionych latach w "parlamencie regionalnym" i główne inicjatywy które wspólnie zainicjowali w ramach samorządu wojewódzkiego. Środowisko to miało duży wpływ na ukształtowanie się specyfiki pomorskiego samorządu. Referat rzuca nowe światło na etap drogi społeczności kaszusbkiej, która w III RP przeszła od dyskryminacji do regionalnej podmiotowości.           

dr Dominik Szczepański
Uniwersytet Rzeszowski

Układ sił wyborczych w sejmiku województwa podkarpackiego (1998-2023)

opis

Celem referatu będzie przedstawienie układu sił wyborczych w sejmiku województwa podkarpackiego ze szczególnym uwzględnieniem wszystkich kadencji począwszy od 1998 r. do 2023 r. Analizie poddano nie tylko kwestie związane z realizacją loklanych strategii wyborczych, ale także strategii realizowanych w trakcie działalności sejmiku, kiedy dochodziło do rotacyjności władzy i tym samym zmiany układu rządzącego. 

dr hab. Łukasz Donaj, prof UAM
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Krzysztof Duda

Wybory do Sejmiku Województwa Wielkopolskiego w roku 1998 i 2002

opis

W wystąpieniu przeanalizowane zostaną wybory do Sejmiku Województwa Wielkopolskiego odbywające się w 1998 oraz w 2002 roku. Uwzględniono zostaną kwestie dotyczące organizacji pierwszych wyborów do tego organu, a także wyniki wyborów, liczby oddanych głosów i kwestie podziału na okręgi. Wykorzystana zostanie metoda analizy systemowej średniego rzędu oraz metoda porównawczą. Wykaże się, że Sejmik, choć na znacznie mniejszą skalę, jest przedmiotem rozgrywek politycznych, jednak na znacznie mniejszą skalę, niż w przypadku ogólnopolskim.

dr Maciej Olejnik
Uniwersytet Wrocławski

Lobbing oddolny w samorządzie wojewódzkim. Studia przypadków województw opolskiego i podkarpackiego

opis

Niniejsza praca ma na celu analizę skuteczności lobbingu oddolnego ("grassroots lobbying") na poziomie regionalnym w Polsce. Na potrzeby artykułu sformułowano "teorię lojalności wobec obywateli kontra lojalności wobec partii". Zakłada ona istnienie dwóch etapów procesu kształtowania polityki, w ramach których radni odmiennie reagują na lobbing oddolny. Pierwszy etap odnosi się do przygotowania uchwały przez zarząd regionu. Zgodnie z teorią, im więcej obywateli wywiera wpłw na radnego aby przekonał zarząd do ich inicjatywy, tym bardziej jest on skłonny ją poprzeć. W ten sposób radny udowadnia, że jest lojalny wobec obywateli. Zachowuje się tak, żeby pozyskać wyborców. Drugi etap dotyczy zachowania radnych w przypadku głosowania na forum sejmiku. W tym przypadku lobbing oddolny ma na nich neutralny wpływ. Radni pozostają lojalni wobec liderów partii i głosują zgodnie z dyscypliną partyjną. W ten sposób zapewniają sobie miejsce na liście komitetu wyborczego w kolejnych wyborach. W celu weryfikacji teorii przeprowadzono anonimowe wywiady z sześćdziesięcioma radnymi sejmiku opolskiego i podkarpackiego. Wyniki badań wskazują, że (1) znaczna większość radnych była pod pozytywnym wpływem lobbingu oddolnego na pierwszym etapie procesu kształtowania polityki (wywieranie wpływu na członków zarządu województwa); (2) lobbing oddolny nie miał wpływu na sposób głosowania większości radnych; (3) struktura zarządu (wielopartyjny vs jednopartyjny) nie determinuje reakcji radnych na lobbing oddolny; (4) status partii (partia rządząca kontra ugrupowanie opozycyjne) wywiera wpływ na sposób głosowania radnych.